And I know things now,

Many valuable thimgs,

That I hadn't  know before:

Do not put your faith in a

Cape and  a hood,

They will not protect you

The way that they should,

And take extra care with strangers,

Even flowers have their dangers,

And though scary is exciting,

Nice is different than good.

Isn' t it nice to know  a lot,

And a little bit not.

'Roodkapje' in Into the wood   Credo van Bart Moeyaert

---------

Ben ik wie ik wil zijn, zo ja: wie ben ik dan of wat kan of moet ik nog veranderen. Ik had er stomweg nog nooit bij stilgestaan dat ik weliswaar door anderen was opgevoed, maar er natuurlijk ook zelf voortdurend de hand in had. Besef dat er altijd heel veel is wat je niet weet. Dan kun je onmogelijk zelfgenoegzaam op een stoeltje om je heen gaan zitten kijken. Dan blijft er altijd iets over wat jhet leven spannend houdt.

We leven in een tijd waarin media ons van een naam voirzien. Als je niet in de media komt, wordt je naam niet genoemd, lijk je niet te bestaan. De manier  waarop wij de wereld beleven stellen wij tegenwoordig gelijk met onze kennis van de wereld. Die gedachte is hallucinant. ' wanneer iets ons niets zegt, vinden we dat we er ook geen kennis van hoeven nemen. Onze subjectieve ervaring van de wereld is de enige werkelijkheid die telt. Wat ik ken, bestaat . Alles waarvan ik al heb gehoord, bestaat.

'Hoe meer je reist, hoe meer je je eigen beperkte, Europese blik ziet . Alle informatie wordt bepaald door wat je ziet en door wat je kent en waar je vandaan komt. Hoe minder we zien, hoe minder we bestaan. Het klinkt alsof alsof we langzaam aan het verdwijnen zijn. Een remedie tegen het verdwijnen. Kies bewust voor meerstemmigheid . Als je een gebeurtenisdoir verschikllende personages vanuit verschillende invalshoeken laat bekijken, kom je dichter bij de wereld.

Credo: formulering die de kern van de religie uitdrukt.

Een nieuw credo: je bent schouwer geworden van de essentie van je ziel, je hebt onwetendheid en onbegrip  voor het leven zelf achter je gelaten.

Een: daar de Geliefde slechts een is, zijn religies niets anders dan hetzelfde. Indien er honderd heiliige boeken zijn, zijn zij niets anders dan een hoofdstuk . De honderd richtingen die worden gevolgd leiden tot hetzelfde altaar. Je ziet Mozes en Mohammed als een en dezelfde.

Geest: Hij openbaarde  haar - de geïnspireerde ziel, wat slecht en wat goed voor haar is.

De ervaring van de verandering van ervaring: het woordloos onderricht van geest tot geest buiten de traditie en het woord, rechtstreeks wijzend naar je oorspronkelijke geest en zo je eigen licht bereiken.

Cultuur: de culturele verschillen maken deel uit van de orde in de schepping.

Vrede: begint in het hart van het individu dat zijn eigen kwaad overwint.

Transcendentie: je bent ontmaskerd, bevrijd!

Vrijheid: geen enkele religie kan uitgaan van dwang. Niet om te gaan geloven en tot een religie over te gaan, noch om mensen tegen te houden die religie verlaten of het geloof af te zweren. De vrijheid is de kern van elk geloof zelf. Zonder die kern van vrijheid heeft geloof geen enkele waarde. Godsdienstvrijheid is een van God gegeven recht en kan door de mensen alleen maar worden bevestigd.

Religie: heeft te maken met 'weten'. Niet alleen weten op wetenschappelijk rationeel vlak, niet alleen weten in de zin van aanvoelen, begrijpen en ervaren, maar allebei: weten in absolute zin. Uiterlijke vorm is alleen zintuiglijk waar te nemen ook na enkele keren zien, voelen en begrijpen  valt ' de werkelijke ervaring' slechts gebrekkig onder woorden te brengen. Wees proactief: richt je aandacht op de schoonheid van de schepping, op de schoonheid en wijsheid van geselecteerde woorden, zoals; liefde is mijn religie en mijn geloof. En als dat de waarheid nog niet is, is het mijn intentie daar mijn waarheid van te maken.

Over:

- De groepsschaduw

- De ziekte zelf wordt niet genezen

- De bange mens

- Zonden

- Inclusiviteit

- Waarheid

- Vrijheid

- Dogma's

Alle mensen die onder het onrecht in de wereld lijden,  zouden zo graag willen dat er eindelijk iemand opstond die het onrecht bij de naam noemt zonder het te vergelijken, die direct zonder omhaal verwoirdt, ten laste legt en aan de kaak stelt wat er in de wereld moet worden bestreden.

Wat zou er veel gewonnen zijn als theologen vandaag de dag ertoe konden komen om zo eerlijk en onverbloemd te schrijven en om zo geengageerd op te roepen tot verandering, voor rampen te waarschuwen  en uitwegen te wijzen!

Het blijkt telkens weer dat 'preken' zelfs voor resultaat op korte termijn niets uithalen, laat staan voor een strategie tegen het kwaad op lange termijn. Zolang er wordt gescholden  op het kwaad en er manifesten worden voirgelezen, zolang worden er slechts oppervlakkige symptomen bestreden. De ziekte zelf wordt niet bestreden.

Het vertrouwen moet groeien dat wij met spanningen en problemen kunnen leven, om onze 'ik-kracht' te vergroten, die uiteindelijk de vluchtwegen van onze onstandvastigheid overbodig maakt.

.

'Beginselen moeten ons leven leiden niet beperken.'

- Hazrat Inayat Khan

 -------

Alle religies zijn parallelle wegen om het menselijk intellect, gevoel en geestelijk leven te cultiveren;

Om innerlijke rust en vrede te bewerkstelligen, hoffelijkheid en respect te stimuleren en zich te bevrijdenvan onwetendheid en begeerte. Het richt zich op het bereiken van  meesterschap over het ego, constant mededogen, en het verwijderen van alle negativiteit , om eenvoudig als een goed mens te leven.

Dat en niet het vasthouden aan de dogma's en bekrompen visies is de kern en de essentie.

Angst is de vrees voor iets wat nog niet gebeurd is en misschien wel nooit gaat gebeuren- maar misschien ook wel. Juist die onzekerheid maakt het zo'n lastige emotie. Het is een motor voor een overvloed aan gedachten over alles wat mis zou kunnen gaan. De gedachten en angst beelden kunnen met je op de loop  gaan tot je elke realiteit uit het oog verliest. Het lichaam maakt stresshormonen aan, wat voor allerlei ongemakken en aandoeningen kan zorgen.

Angst om te verliezen wat je hebt.

Angst voor verlies aan controle.

Angst zou je moeten onderzoeken. De emotie heeft een boodschap voor je en wil hehoord worden. Het zal zich blijven aandienen via het onderwuste naar het bewuste totdat het is begrepen. Het gaat om bewustwording.

Angst vraagt aan jou of je op jezelf durft te rekenen. Het leven is een zee van onzekerheden, mogelijkheden , verwachtingen worden voortdurend doorkruist en overal schuilt gevaar, maar het gaat erom te vertrouwen dat je het aankunt: waar ligt de twijfel aan jezelf? Waar moet allemaal aan voldaan worden voor je je veilig voelt en wat is realistisch?

Angst is de grondtoon van onze samenleving. 

Gebrek aan controle is een voedingsbodem voor angstigheid. Het is een continue ruis, het ontbreken van hoop, het bang zijn dat er iets mis kan gaan. Iedereen heeft last van die angstigheid. Begrijpelijk in deze tijd met een pandemie ervoor vatbaarheid heeft weinig te maken met intelligentie, maar wel met de machteloosheid die je ervaart. Angst heeft niet alleen negatieve kanten. Het maakt dat je ook op zoek gaat naar verbinding met een ander, dat je vragen stelt, dat je dichterbij probeert te komen. 

We zijn overvallen door een dodelijk virus, en toch waren er ook redelijk normale weken. Het laat zien hoe snel we ons kunnen aanpassen. We mogen daar vertrouwen uithalen.

De psychologie laat zien  dat ons gedrag niet op zichzelf kan worden bezien, maar het  logische resultaat is van latente houdingen, en kennelijk is Jezus een soortgelijke opvatting van de menselijke schuld toegedaan.

'Doorgaans zijn de meeste mensen zich veel te weinig bewust bewust van zichzelf om een idee te hebben van wat consequentie is.... zij existeren niet als geest. Hun leven bestaat of uit een kinderlijke, lieve naiviteit, of uit gezwets, uit een beetje actie en een beetje actie en een beetje wat hun overkomt, een beetje dit en een beetje dat. Dan doen zij iets goeds en dan weer iets verkeerds en dan beginnen zij weer van voren aan.

Nu eens zijn ze een middag wanhopig of misschien wel drie weken, maar dan zijn ze weer opgewekt en een dag later weer wanhopig. Ze draaien om zo te zeggen mee in het leven, maar nooit overkomt het hun dat ze ergens helemaal voor gaan. Nooit komen zij tot begrip van een in ziichzelf oneindige consequentie. Daarom gaat bij hen het gesprek alleen maar over het op zichzelf staande, de op zichzelf staande goede daden, de op zichzelf staande zonden.'

Hoe vind je de leeuw die jou verzwolg? Vroeg de Zwitserse psycholoog Carl Jung zich af. Hij leverde daarmee commentaar op het morele dilemma dat wordt veroorzaakt door het begrip 'schaduw'. Ondertussen is onze schaduwkant een ingeburgerd begrip; het is de zak die 'wij achter ons aanslepen', waar wij als individuen alle dingen in gooien waarvan wij ons willen ontdoen; die we niet onder ogen willen komen , die wij verdringen en ontkennen van ons te zijn.

Het benoemen van het schaduw- begrip, was Jung's manier om de duistere verborgen zijde van de menselijke psyche inzichtelijk te maken. Zijn antwoord luidde dat je de leeuw niet kan zien of vinden zolang je je in hem bevindt. En daarin zit het kerndilemma van de 'groepsschaduw': voor hen die zich in een groepssysteem van geloof bevinden is het vrijwel onmogelijk om hun eigen duistere zijde met helderheid en objectiviteit  onder ogen  te zien of zich eraan te ontworstelen. 

Deze verborgen kant groeit met de tijd. Ontwikkelt zich in zijn achteruitgang - en door de frustraties die dat oplevert wordt de levenshouding die eruit voortkomt ook steeds agressiever. Om Voltaire te citeren: 'Zij die ons kunnen laten geloven in absurditeiten kunnen ons monsterachtigheden laten plegen'.

Onwetendheid over onze groepsschaduw en haar destructieve consequenties, veroorzaakt een wederzijdse destructieve omhelzing met onze tegenstanders. Ironisch genoeg hebben beide zijden elkaars kwaad nodig om te kunnen voortbestaan en eventueel onsterfelijk ge worden.

Zo lijkt het dat verminkte beweegredenen voor een oorlog tegen terreur een spiegelbeeld vormen  van de moslim djihad tegen het westen. Zij zijn gezamenlijk verstrengeld in een 'never ending story 'van wapenindustrie en geweldsspiralen.

In tegenstelling tot de analyse die onveranderlijk uitwijst dat de religie ' de wortel van alle kwaad' zou zijn doet de hoeveelheid tot oorlog en geweld aanleiding gevende citaten uit alle religieuze en atheïstische kampen het vermoeden bevestigen dat geweld sinds 'Kaïn en Abel' des mensen is.

De  natuur van goed en kwaad ; mensen die we als slecht beschouwen, vaak destructief omdat zij het kwaad( in anderen) en daarmee die anderen, proberen te vernietigen. In plaats van anderen te vernietigen zouden zij de ziekte van het kwaad in zichzelf moeten bestrijden. Deze paradox lijkt op de observatie van Jung die zegt dat 'het zogenaamd goede' waaraan wij dreigen te bezwijkenm zijn ethische karakter verliest.

 Wat wil zeggen dat wij paradoxaal het kwaad bevorderen, wanneer we 'eenzijdig' worden, wanneer we geloven dat alleen onze groep aan de kant van deugd en goedheid staat. Het uitsluitingsmechanisme dat het privilege op deugd en goedheid veroorzaakt, produceert tijdens het zoeken naar vrede onvermijdelijk een 'groepsschaduw' die zich langzamerhand vult met defensief gedrag, verbale  agressie en geweld.

Hoe weet je nou wanneer de groepsschaduw wordt geactiveerd? Dat weet je zo gauw je merkt dat je alleen nog gelooft in jouw land of jouw uitverkoren groep en in jouw beztttelijke groep.  Op het moment dat er wordt gezegd dat jouw land of vroep in gevaar is, ontstaat de 'groepsschaduw' of het nou de vlag, de president of God is, dat soort geloof mobiliseert militante energie.

Beslissingen worden dan snel genomen en het wordt steeds moeilijker om afstand te nemen. Twijfel die voorgenomen acties op losse schroeven zet en zekerheden bevraagt, wordt snel als verraad geïnterpreteerd. De dodelijke 'schaduwen' lijken nu voornamelijk voortgebracht door extremisten en fundamentalisten. Beide kwa adaardige ondernemingen op het gebied van groepsdenken, en beide erop uit economische, politieke en mentale domeinen voor zichzelf op te eisen.

Als de god van de ene groep  de enige god is, moeten alle andere goden wel inferieur zijn. Als de politieke visie van de ene groep superieur is, dan zijn alle andere politieke systemen en visies inferieur.

Samenvattend betekent dat intolerantie het belangrijkste kenmerk is van de fundamentalistische politieke 'schaduw'. Op deze manier verspreiden eenzijdige sektarische bewegingen zich als besmettelijke ziekten, die geweld en immoreel gedrag veroorzaken.

Een van onze conclusies moet luiden dat het feit dat fundamentalistische groepen, nog steeds in staat zijn groepen mensen achter zich te verzamelen en te brainwashen, erop wijst dat er een verbazingwekkend mondiaal analfabetisme bestaat waar het groepsdynamieken betreft.

Het is niet moeilijk het juiste pad te gaan.

Als je ophoudt keuzes te maken,

Laat voorkeur en afkeer varen

Dan is de weg helder en duidelijk.

Als je wilt weten hoe alles er werkelijk uitziet,

Moet je alle pro's en contra's loslaten.

Het conflict van verlangen en afkeer

Is alles een ziekte van de geest.

Als je de diepe zin der dingen niet ervaart

Is de 'tegenwoordighei d van Geest' aangetast.

Ik geloof in een rivier die stroomt

Van zee naar de bergen.

Ik vraag van poëzie niet meer

Dan die rivier in kaart te brengen.

Ik wil geen water uit de rotsen slaan

Maar ik wil water naar de rotsen dragen

Droge zwarte rots wordt blauwe waterrots

Maar de kranten willen het anders

Willen droog en zwart van koppen staan

Werpen dammen op  en dwingen rechtsomkeert.

- Remco Campert

De dichters weten wat zij niet weten.

Zij spreken in hun vreemde taal;

Zij gaan de dood in tot het begin;

Zij ontdekken leven -

En zien de wereld aan met hun

Hartstochtelijke onschuld en veranderen

De aarde in de werkelijke aarde.

- Hans Andreus

--------

Het credo van Andreus is een belijdenis van een diepe, innige overtuiging.  Van welke overtuiging wil Andreus ons deelgenoot maken?

Het gaat over dichters, over hoe die in de wereld staan en welke inzichten zij  hebben. De dichters hebben weet van wat zij zelf niet weten. Van het onbekende dus, het onbewuste. Niet met hun hoofd hebben ze kennis, maar op een andere manier. Het denken lijkt hen juist in de weg te staan. Het lijkt de inspiratieve, intuïtieve manier van weten te zijn waarover zij beschikken. Ze hebben een eigen taal ontwikkeld om zich uit te spreken. Niet de taal die in de dagelijkse omgang wordt gebruikt.

Er zijn veel zinnen die aan het Nieuwe Testament doen herinneren. Dichters gaan een omgekeerde weg, niet het begin in tot aan de dood, maar andersom. Door de dood heenhet leven ontdekken. Alsof de dichter daarmee wat ogenschijnlijk niets is, dood lijkt, tot verrijzenis laat komen. De dichter schept, vanuit het niets als het ware. Eerst gaan zij door de dood heen en komen tot het leven.

Vervolgens doen zij niets dan zien en zich verwonderen, als een klein kind dat alles voor het eerst meemaakt. Van de volledig onschuldige verwondering kom je tot de schatten van de wereld. Dat is de manier om tot het leven door te dringen. Het gedicht spreekt zelf van hartstochtelijke onschuld. Dieper kun je niet gaan. Het gaat om de beleving, de ervaring in het nu, waarbij kennis met het hoofd en institutioneel geloof je in de weg zitten.

En wat gebeurt er, wanneer  je je zo'n houding weet aan te meten? De aarde wordt veranderd, in werkelijk aarde. Zoals de aarde zou moeten zijn, een ieder moment scheppend leven. De verstarring is doorbroken. De wereld  rijst uit zichzelf op. Het is het credo van de dichters: een onbevangen scheppen, vanuit intuïtie, los van wat anderen als waarheid aannemen. Vanuit een onvoorwaardelijke overgave. Dat verandert de wereld.

Niets te verwachten,

Niets te hopen;

Er rest mij niets dan

Duisternis en Dood.

Ik zie het, maar ik wankel niet:

Wie Gij ook zijt,

U heb ik lief,

Met heel mijn hart,

Met al mijn Bloed.

- Gerard Reve

Wat houd ik van de nachten

Sinds ik mij heb gevoegd

In mijn eenzaam spoor

Wat houd ik van het wachten

Op wat mij dan zoekt:

Altijd weer een verrassing

Ook voor mij

- de wegen van de geest zijn

Velerlei -

Wat houd ik van de zachte vrede

Die dan daalt in mij.

- Christine M. QUist

Je mist meer dan je meemaakt

Helemaal niet erg.

----

De kunst is zo te leven

Dat het je overkomt.

-  Martin Bril

De omgeving van de mens is de medemens.

-----

De zin van het leven ben jezelf.

- Jules Deelder

On ne voit bien qu' avec le coeur.

L'essentiel est invisible pour les yeux.

--------

And now here is my secret, a very simple secret:

It is only with the heart that one can see rightly,

What is essential is invisible  to the eye.

-------

Geheim: belangrijke dingen kunnen alleen met

Het hart worden gezien, niet met de ogen.

Antoine de Saint- Exupery

Het Weten is de Waarheid, en wie wil in vredesnaam altijd de Waarheid horen? ' Dit is waarom veel mensen niet stil willen worden. Dit is waarom het de menselijke aard is om altijd maar verstrooid en druk te zijn, om te drinken en te winkelen en al die andere afleiding te zoeken - om het Weten maar te vermijden.

Het Weten is niet anders dan eng. Maar dit inzicht voldoet voor mij, dat ik mezelf deze vraag stel; 'Wat is erger?' Ja, het is eng om te luisteren naar je innerlijke stem en te handelen naar wat je diep van binnen weet. Maar ik vind het nog veel enger om mijn leven niet waarachtig en voluit te leven.  De enige manier om dat te doen, is door te luisteren naar jezelf. En de enige reden waarom ik dit spannende pad kan gaan, is omdat het alternatief angstaanjagender is.

Ik geloof dat ieder van ons een diepste zelf heeft, naast het zelf dat we laten zien aan anderen. Diep van binnen weten we wat waar is, echt, waardevol en mooi. Voor mij is God niet een wezen buiten ons die over ons oordeelt, wij zijn God. God is dat zelf dat waar, echt, waardevol en mooi is en dat we herkennen in anderen op onze beste momenten.

Het is verdrietig dat religie soms het tegenovergestelde lijkt aan te leren: vertrouw niet op jezelf, want het hart is wispelturig, luister niet naar jezelf, want je geest is onbetrouwnaar. Soms denk ik dat het systeem van religie de moeilijkste plek is om God te vinden. God is niet veranderd. Hoe gek het ook klinkt, ik heb altijd een 'wij' in mijn leven gevoeld. Ik voel me simpelweg nooit alleen. Ik ben gefascineerd door geloof en praat er graag met mensen over, maar ik denk dat je nooit in goed of fout kunt denken.

Ik begrijp die noodzaak  van exclusiviteit en uitsluiting binnen religie niet. Het is alsof je je afvraagt of een taal goed of fout is, of een kleur. Maar er is iets dat groter is dan wijzelf en ik heb dat ook nodig. Het maakt het leven de moeite waard. 

- Glennon Doyle