Holisme is nodig als correctie  op de huidige extreme niet- holistische manifestaties. Holisme legt haar focus op het geheel van het menselijk leven in plaats van op de delen zoals macht, economie, politiek, consumentisme enzo.

De heilige Schriften van de verschillende tradities beschrijven  de mogelijkheden voor spiritueel welzijn.  Het gaat over een manier van leven, over voeding, houding,  fysieke oefeningen, verlichting van onze schaduwkanten, het oefenen van geduld, generositeit, relaties en emoties. Maar bovenal over onze relatie met de Al- Ene.

Als de origenele boodschap  zich beperkt tot regels en rituelen,vaak  door angst ingegeven, met de aandacht gericht op hoe anderen de voorschriften nakomen, dan vernauwd ons hart zich.

See how love is intermixed with the lovers. See how the spirit and the clay arre intermixed . How often are you going to see this and that, good and evil?

Look at the end and see how this and that are intermixed. The heart appears like the King and the tongue is Its interpreter; see how the King and the interpreter are intermixed.

See the fire and see the water! See the wind and see the clay! Enemies they are, but as friends when intermixed. What a King He is!  In this garden, by His grace, thorns and flowers intermix and look at this unique cloud;; by Its blessing, rainwater  from many separate  drainpipes flows intermixed.

Chew some sugar! 

Be silence and take heed!

As in the mouth sugar and censure are intermixed.

- Mevlana Rumi

'Nichts und niemand existiert getrennt von einander.'

- Willigis Jäger

--------

Zonde; betekent het afwijzen van  en de scheiding van de onderlinge verbondenheid van al het bestaande.

- Raimon Panikkar

------------

'Slechts een ding is wijs  namelijk het inzicht te herkennen dat alles door alles leidt.. Alles hangt met alles samen of de fundamentele onderlinge verbondenheid van alle dingen.'

- Heraclitus

 ------------

De mens is het wezen dat bezig is mens te worden.

- Souleymane Diagne

-------------

While beliefs vary from place to place faith is essentally the same.

- Rumi

----------

God wil mensen niet veranderen tot zij zichzelf willen veranderen.

------------

Vernieuwing altijd weer.

'He whose one day is like the next is not of us.'

1. Wees zoals je jezelf voordoet of doe zoals je bent.

Deze magische zin van Rumi betekent dat wij eigenlijk helemaal en onder alle omstandigheden 'onszelf' zouden moeten zijn.. Maar dat kunnen we nooit . Ook kunnen we nooit helemaal voldoen aan de eisen die anderen aan ons stellen. Gebrek aan oprechtheid zal ons uiteindelijk opbreken. Je buitenkant in overeenstemming brengen met je binnenkant is daarmee een  belangrijk aspect van onze menselijke waardigheid

In Nederland waar gelijkheid met de wet wordt beschermd, hebben we de vrijheid om anders te zijn en dat is kets om te koesteren. Nederland staat bekend als een van de meest tolerante landen in Europa. Tolerantie of verdraagzaamheid betekebt de erkenning dat naast de eigen denkbeelden, gewoonten en kenmerken, er andere zijn van gelijke waarde.

Ter ondersteuning van deze opvatting zijn er koranteksten, zoals; ' Er is geen dwang in godsdienst' en het in de islam bestaande idee van aangeboren goedheid, voortkomend uit de aard waarmee elk mens wordt geboren: ' Richt daarom uw aangezicht in oprechtheid tot de religie der godzoekers overeenkomstig de natuur naar welke Allah de mens heeft geschapen.' Hieruit komen principes voort als de onkenbaarheid van Gods bedoelingen. Dit houdt in dat de mens niet mag pretenderen alwetend te zijn en dus niet over anderen kan oordelen.

Nederigheid behoort tot de deugden in de Islam,en  bij de Mystieke traditie. Het  is voor spiritueel georiënteerde mensen een wat principiëlere  term dan bescheidenheid. Nederigheid is niet te combineren met egoïsme  of ego- centriciteit. Nederigheid dient ook niet verward te worden met gebrek aan zelfwaardering en het is het tegenovergestelde van hoogmoed of arrogantie.

In onder andere  de joodse, christelijke en islamitische geloofsethiek speelt het begrikp een belangrijke rol. Zoals de koran zegt: ' Zij geven aan anderen de voorkeur boven zichzelf. En de dienaren van de Barmhartige lopen in nederigheid op aarde. En wanneer de onwetende zich tot hen richten, zeggen zij: ' Vrede!' Zij die tot liefdadigheid, goedheid en het stichten van vrede onder de mensen aansporen, worden in de koran aangemoedigd de gulden middenweg van de vergevingsgezindheid te kiezen en elkaar aan te sporen tot goedheid en zich af te wenden van de onwetenden.

Woede is geen gemakkelijk onderwerp. Woede uiten of onderdrukken wordt meestal afgewezen en heeft gevolgen voor zowel lichaam als geest. Het is de kunst je woede werkelijk los te laten en je woede te voelen zonder haar te uiten. We kunnen niet om onze woede heen, maar we hoeven er geen gevangene van te worden. Daarom zegt de koran: ' Zij die in voorspoed en in tegenspoed wel  doen en zij, die hun toorn onderdrukken en mensen vergeven, 'Allah heeft hen die goed doen lief'.

Over extremisme en fanatisme heeft de profeet gezegd; ' Religie is makkelijk( te praktiseren) . Hij die religie moeilijk ( uitvoerbaar) wil maken zal eraan ten ondergaan - ' Wees dus gematigd'. De profeet Mohammed was expliciet tegenstander van extremisme of radicalisme. Hij was een pedagoog die volledig besefte dat je geloof niet kunt baseren op haatprediken. De profeet Mohammed heeft gezegd dat Adam naar Gods beeld is geschapen; waardigheid en edelmoedigheid zijn onderdeel van het geboorterecht van ieder mens.

In de praktijk wil dit zeggen: de ander aanvaarden zoals hij is. Het is nooit vrijblijvend, je zult naar de ander toe moeten. God verzoent niet achter de rug van mensen om. Het gaat om goedmaken  tussen mensen en fouten door de vingers zien. Elkaars fouten door de vingers zien ligt verankerd in zegswijzen als:  water bij de wijn doen, het ene doen en het andere niet laten, en leven en laten leven. Dat wil zeggen : voor dingen die niet kunnen of mogen voirzieningen treffen, waardoor deze op een wat controleerbare wijze toch voortgang kunnen vinden.

De koran zegt: 'En indien Allah sommige mensen niet door middel van anderen tegenhoeld, zouden ongetwijfeld kloosters, kerken, synagogen en moskeeen waarin dikwijls de naam van Allah wordt herdacht, zijn afgebroken. Het is daarmee de taak van iedere moslim elke plaats can aanbidding tegen vernietiging te beschermen. We gaan ervan uit, dat godsdienst niet de oorzaak van conflicten is geweest, laat het dan een oorzaak voor herstel zijn.

Volgens Karen Armstrong hebben de verschillende religieuze en ethische tradities gemeen dat zij allemaal een belangrijke rol  toekennen aan het begrip  compassie. In de praktijk vinden zij elkaar in de Gulden Regel:  ' Wat jij niet wilt dat jou geschiedt, doe dat ook een ander niet'.

De God van de islam is er een van compassie en mededogen. Daarom staat er boven elk hoofdstuk van de koran: ' In naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle'. De profeet Mohammed, heeft gezegd dat Adam naar Gods beeld is geschapen; waardigheid en edelmoedigheid zijn onderdeel van het geboorterecht van ieder mens. Dit verbreedt gevoelens van compassie naar iets intermenselijks en niet uitsluitend voor moslims onder elkaar.

Gastvrijheid is het ontvangen en onderhouden van gasten, bezoekers of vreemdelingem in vrijheid en goede wil. In een moderne samenleving wordt het vaak vertaald als dienstverlening. Ook de islam kent generositeit, het recht van gastvrijgeid, het heilige respect  voor de menselijke persoon, van de door God gezonde gast. Dit uit zich in gulheid, vrijgevigheid, gastvrijheid en delen met andere mensen in je omgeving.

De koran herinnert driemaal aan de tekst vab Genesis 18, vers  1 - 33, waarin Abraham gastvrijheid schenkt aan drie engelen, uit naam van God, in Mamre. Gastvriendschap is de sleutel tot het verstaan van de verhouding tussen mensen van ander of geen geloof en het opnieuw verstaan van eigen geloof.