De ziel is een veelzijdig gegeven: een uitgespaarde ruimte, die zich kan openen, maar tegelijk heeft zij de mogelijkheid zich te sluiten; bron van leven, maar met het vermogen vast te lopen in zichzelf; overgave in liefde, maar ook in staat iemands leven op te vreten; zij kan met de persoonskern in vrede samenleven, maar ook depressief op het ik drukken; zij kan in zichzelf keren en buiten zichzelf zijn. Het eigene van de ziel is dat zij veelzijdig en beweeglijk is.

De omgrenzing van het eigene; de ziel doet zich voor als een kwetsbare binnenruimte die zich als buitenkant aftekent ten opzichte van het omringende. De mens kent een aantal binnenruimten: de maag waar het voedsel verteerd wordt, de longen waar de adem in- en uitgaat;; het innerlijk waar we gedachten en gevoelens koesteren. Deze binnenruimten zijn de zielsruimten, die worden uitgespaard ten opzichte van het omringende. De ziel is als een arkje dat op zee dobbert en zich zoekt te verankeren. De binnenruimte van de ziel tekent zich in het bijzonder af tegenover de sociale omgeving; d.w.z de eigen omschreven identiteit en het eigen territorium waarvoor ieder  verantwoordelijk is. 

Kwetsbaar

Het interieur van de ziel komt in beeld, wanneer het van buiten af bedreigd wordt. Soms dringt het kwaad de binnenruimte binnen, er worden gaten in geslagen. Het ergste overkomt de ziel, wanneer de omheining zelf gesloopt wordt. De ziel wordt beroofd van haar thuis.

Buitenkant

De binnenruimte tekent zich af tegenover het buitene. Dit is de uitwendige ziel, het 'vlees'. Vaak gaat de ziel zoch vereenzelvigen met de uitwendige ziel , en wordt daarmee een 'lijk'; een dode ziel. Ze is uitsluitend buitenkant geworden.

Meestal vragen we: 'Hoe gaat het met je?'  We vragen niet: 'Hoe is het met je ziel vandaag?
Dat is een vraag naar je diepste wezen, naar de werkelijkheid van je zijn. Dichterbij kun je niet komen en dieper kun je niet gaan. En mijn belangstelling is oprecht. Ik wil echt weten hoe het met je ziel is.
Ik ben ziel. Maar ik heb ook een ziel. Die zet ik soms op afstand. Dan kan ik mijn ziel bevragen: waarom ben je zo verdrietig vandaag? Waarom heb je een onbestemd gevoel?
Dit stelt mij in staat weer één met mijzelf te worden, bewust bezield te zijn.  Misschien bedoelde Kierkegaard dit toen hij het verwerven van een zelf definieerde als ' verhouding die zich tot zichzelf verhoudt'.

In mijn ziel ligt mijn bestaan, in mijn bestaan ligt mijn ziel. Dat is de bron van alles wat mij drijft, van mijn verlangens en van mijn emoties.

Een lastig woord, de ziel. Iedereen weet ervan, iedereen voelt het als er bezieling in het spel is en toch blijft de ziel een raadsel. Het woord dat ziel betekent, is in verschillende talen etymologisch verwant met adem, lucht, wind.
De ziel wordt ook vaak omschreven als de levensadem, de levenskracht die een mens en alle andere levende wezens in beweging zet. Ongrijpbaar, als het waaien van de wind.

In de oudheid dacht men dat de ziel een eindje boven het lichaam zweefde en de Griekse materialisten veronderstelden dat de ziel een ijle, gasachtige substantie was. Volgens het soefisme, de mystieke tak van de Islam, rust de ziel in het hart en de sjamanen geloven dat hij zich in de buik ophoudt. De zen-boeddhisten denken er wee anders over: de ziel zou zich in het geestelijke of spirituele lichaam van de mens bevinden. Ook wordt hij wel beschreven als een 'bewustzijnspunt', dat een fijnstoffelijk veld om zich heen heeft, of als een 'energiebol', die om en in het hele lichaam zit.

De opvattingen over de ziel verschillen per cultuur en veranderen door de tijd heen, maar er is wel een constante in te zien: hoe de ziel ook wordt omschreven hij heeft altijd te maken met de essentie, de oergrond, met datgene wat een mens tot mens maakt. De ziel is geheimzinnig, ongrijpbaar, maar speelt bij alles wat we doen een belangrijke rol. De ziel weet en verlangt ernaar zichzelf te verwezenlijken, een ontwikkelingsweg te gaan via de mens waarin hij huist.

Maar hoe kun je als mens weten wat je ziel wil? Want je kunt hem niet zien, niet vastpakken of verstandelijk begrijpen. In contact komen met je ziel kan daarom het best, door je te richten op je innerlijke en geestelijke wereld. Als je de ziel al kunt begrijpen, is dat met het hart of via intuïtie, dan laat hij zich misschien proeven, voelen, en ervaren.

Je ziel ervaar je vaak door een schok van herkenning, een ervaring van vreugde en geluk of een gevoel van thuiskomen.

Je ziel is net zo onzichtbaar als God,
maar hij behoort jou toe.

 ' De ziel toont haar koninklijke en verheven karakter doodat ze meester over zichzelf is, zichzelf bestuurt, en zelfstandig beschikt over zichzelf door de uitoefening van de vrije wil.'

-  Gregorius van Nyssa

De ziel is uiteindelijk een onderdeel van God en heeft dus ook alle goddelijke eigenschappen van liefde, scheppingskracht, bewustzijn en alle andere aspecten in zich. Laat alle krachten die in je zijn werken en denk niet aan alle ogenschijnlijk tegenwerkende krachten. Als je een deel van God bent en je zeker voelt in die goddelijke liefde, dan kan je je niet neerslachtig  of depressief voelen. God voelt dit niet en de ziel ook niet.

Je verstopt je als mens te veel omdat je het ware zelf en alle zielenaspecten niet laat zien. Stop met de identificatie en vereenzelviging van je lichaam en laat je ziel zien. Leer de les, leef met je ziel, laat alle krachten die je in je hebt doorkomen en tot bewuste ervaring worden, en weet dan dat je in harmonie kunt zijn met jezelf, je partner en je omgeving. In het bewustwordingsproces van de ziel lijkt dan de ene dan weer de andere kracht te overheersen. Het is de bedoeling dat ze ons een les leren die de ziel laat groeien.

Mensen maken de fout dat zij de ziel te veel met het menszijn identificeren. Zeg ten jezelf: 'Ik ben een mens met een goddelijke ziel'. Daarmee laat je de afscheiding los en identificeer je je niet met louter culturele en lichamelijke verschillen. Alleen bereik je niets!

'De ziel is een meesterwerk van goddelijkheid in miniatuur'.

De ziel is voor mij het onsterfelijke deel van mijzelf, dat bestaat uit pure energie. Het sterft niet wanneer mijn lichaam sterft, maar zolang ik leef, omringt en doordringt het mijn lichaam.
Het bevat al mijn potentieel, al mijn mogelijkheden. De ziel kan wel degelijk een duidelijke taal spreken. Dé manier om die taal te begrijpen is door te mediteren. In meditatie ga je voorbij aan het gepingpong van jouw emoties die jou alle richtingen kunnen uit sturen.

Je komt bewust tot rust; je leert je zintuigen verfijnder te gebruiken. Zodra je je ogen sluit en je jezelf suggereert je zintuigen zich te laten richten op jouw innerlijke wereld, gebeurt er iets bijzonders. Er vindt een verschuiving plaats. Je zintuigen, die belangrijke radars zijn in de buitenwereld, krijgen nu een andere functie. Hoewel er in een lichaam heel wat processen plaatsvinden, is het niet vergelijkbaar met wat er in de buitenwereld gebeurt.

Je vermogen tot 'zien' krijgt een andere kwaliteit.

In het begin zijn je beelden van binnenin vaag. Je bent het immers niet gewoon te kijken met je ogen dicht. Je merkt dat je meer helderheid en duidelijkheid krijgt en soms vang je zelfs een glimp van 'helder' zien op.

Iets dergelijks maak je mee tijdens je dromen. Heel af en toe heb je 'heldere' dromen, met zulke levendige kleuren dat ze op je netvlies gebrand lijken.

Houd deze gedachte in je bewustzijn: je wilt verbinding maken met je ziel. Je wilt jezelf leren kennen en je wilt leren hoe je je verhoudt tot ieder deel van je leven, zelfs tot die delen die je nog moet ontdekken. Je staat op het punt je schaduwkanten te ontdekken waarvan je niet eens beseft dat die in jezelf leven, en je gaat ontdekken dat je een plek in je ziel hebt waarin je gevangenen vasthoudt, mensen die je weigert te vergeven en die je wilt straffen.

Bij het diep binnendringen van je innerlijke zelf, verder dan het gezever van je denken, bevrijd je je ziel- jezelf- van de illusies die je je hele leven gevangen hebben gehouden. Veel van die illusies zijn pijnlijk, maar het is bevrijdend ze te herkennen voor wat ze zijn. In het ontmoeten van je ziel ontsnap je uit een soort aardgebonden waanzin. Je staat jezelf toe de rest van je leven zonder angst te leven voor wat er van je zal worden op aarde. 

Dat alleen al is een waardevol doel- om onbevreesd te leven. Je gaat beseffen dat je voor jezelf kunt zorgen omdat je in contact bent met je innerlijke zelf, los van alledaagse angsten en onveiligheden. Een vrij leven waarin je bent bevrijd van de zelfopgelegde beperkingen die voortkomen uit de angst voor vernedering en de angst voor meningen van anderen, met inbegrip van je eigen zelfkritische aard. Je begint je reis naar je ziel.

Zielsverlies is het gevolg van een vereenzelviging met onze oude levensgeschiedenis, we vergeten onze ware aard en verbinding met God. We hebben het gevoel dat we afgescheiden zijn. Zijn we uit de gratie geraakt?
Je wilt een beter leven en besluit je zielscontracten te herschrijven. Je gaat op zoek naar je 'verloren' zelf. Het omkeren van de richting van je geest terug naar zijn eigen volmaakte geest vereist training. Training in het vinden van stabiliteit en harmonie voor je geest. Door bewuste aandacht en toewijding breng je je geest tot rust.

Je kunt je niet met je ziel bezighouden door alleen maar ontspanning of verbeeldingskracht. Dat zijn slechts technieken voor het werken met het lichaam en het denken. Het vereist een ontdekkingsreis, een reis van bevrijding van het zelf.
Je wilt je hoogste potentieel vinden- en genoeg zielskracht om je te bevrijden van de behoefte dat anderen erkennen wie je bent en wat je doet, dat goedkeuren en toejuichen. Je wilt genezen van de lasten van wrok. Je wilt bevrijd worden van de mensen die je nog moet vergeven en van de schuld die je draagt omdat je vergeven moet worden. Je wilt vrij zijn om zonder angst te leven, maar bovenal wil je ophouden bang te zijn voor jezelf, je ziel en je God. Een reis van persoonlijke moed en geloof.

Wanneer we onszelf beter willen leren kennen, ons persoonlijk willen ontwikkelen en steeds bewuster ons leven mede willen vormgeven, kunnen we onze werkelijkheid gaan lezen als een reflectie van onszelf. Zo zullen we ontdekken dat de mogelijkheden om te leren eindeloos zijn. We trekken vaak mensen en gebeurtenissen aan die ons aspecten van onszelf laten zien waarvan we ons nog niet bewust waren. Dat kan zowel in negatieve als in positieve zin gebeuren.
Als er dingen in ons leven gebeuren die ons niet bevallen, kunnen we ons afvragen met welk deel van ons dat resoneert, dat nu aandacht vraagt om gekend en mogelijk getransformeerd te worden. Inzicht in en gebruik van deze wetmatigheden komen we op verschillende manieren in veel wijsheidtradities tegen. Ons energieveld bepaalt welke mensen we ontmoeten, met wie we trouwen en welk werk we doen. Het mechanisme hierachter werkt als volgt: 'Waar je een patroon van herhaling in je leven ontdekt, is er sprake van een 'afdruk' in je energieveld. Dat is een methode van de ziel om zichzelf te helen door de omstandigheden van de originele verwonding terug te brengen'.

In andere woorden, het geeft ons de mogelijkheid om onze verantwoordelijkheid te nemen om aandacht te geven aan dat wat gekend en mogelijk geheeld wil worden. Is ons dat gelukt, dan zal een dergelijke situatie zich niet meer herhalen, want we hebben 'de les geleerd'.

De wensen van onze ziel zijn enerzijds om onze unieke talenten te ontwikkelen en daarmee op een unieke manier zinvol bij te dragen aan het grotere geheel waar we ons een onlosmakelijk onderdeel van voelen. Anderzijds verlangt iedere ziel ernaar om zich verder te ontwikkelen in de richting van verruiming van bewustzijn, waardoor we steeds meer in contact zullen zijn met wie we in essentie zijn.

Basisbehoeften
In de praktijk betekent dit dat we materiële behoeften en ons prettig voelen als onze belangrijkste basisbehoeften beschouwen. Wat we vaak over het hoofd zien is dat als onze prioriteiten liggen bij onze materiële behoeften en ons prettig voelen, dit vaak ten koste gaat van de behoeften van onze ziel. Omdat onze zielenwens niet bevredigd wordt, ervaren we een onbestemd ongemak, een innerlijke leegte. Wanneer we dit innerlijk ongemak ontkennen, bestaat het risico dat we ter compensatie van dat ongemak de innerlijke leegte willen vullen- met iets, met van alles, met 'wat dan ook maar'.

Deze behoeften van ons ego om de behoeften van onze ziel te overstemmen, vormt de basis van het feit dat voor veel mensen genoeg nooit genoeg is.

Ziel draagt potentie
Geest draagt de intentie
Hersenen produceren het resultaat.

De menselijke evolutie heeft zich historisch gezien ontwikkeld van 'groepsziel' naar individu. Het Goddelijke Plan hield in dat de mens gaandeweg tot individu werd. De mensheid viel in groepjes uiteen net zo lang tot ieder mens een eenheid op zich vormde, en dus een indivdu was geworden. Bij het verlaten van het paradijs is de afzondering begonnen; de weg waarlangs de mens tot een 'zonderling' wordt: een eenling, een mens die trouw leert zijn aan eigen inzichten en geleerd heeft op eigen benen te staan. De mens wordt in onze tijd eindelijk degene die hij ten diepste is: een individu. 

Een individu is een mens die op eigen benen kan staan, die zelfstandig en onafhankelijk kan denken, en die zich bij zijn eigen leven laat leiden door zijn eigen inzichten en overtuigingen. Het individualiseringsproces is voltooid, wanneer 'de mens zichzelf beleeft als onafhankelijk van de andere mensen.'

Een groepsziel is de zielekracht die in alle verschillende mensen op eenzelfde manier werkt, die hen tot dezelfde gedragingen brengt en die hen bijeenhoudt in een groep. Daarom kennen kuddedieren of gesloten groepen mensen geen individualiteit, omdat ze geleefd worden door de groepsziel, en er nog geen eigen, individuele, onafhankelijke zielekracht in hen werkt.